ارتباط آپولیپوپروتئین های a-i و b و فعالیت پاراکسوناز سرمی با بیماری عروق کرونر در بیماران دیابتی و غیردیابتی

در این مطالعه، ارتباط غلظت آپولیپوپروتئین های a-i و (apo a-i, apo b) b، و فعالیت پاراکسوناز (pon) که یک آنزیم مستقر بر hdl است، با بیماری عروق کرونر (cad) تأیید شده توسط آنژیوگرافی در بیماران دیابتی و غیردیابتی دچار cad در مقایسه با گروه شاهد بررسی شده است. انسداد بیشتر از 50% در یک یا چند شریان کرونر به عنوان cad+ و انسداد کمتر از 10% به عنوان -cad طـبقه بندی شد. بیمارانی که در دو آزمایش متوالی قند خون ناشتا برابر یا بیشتر از mg/dl 140 و یا سابقه مصرف داروهای کاهنده قند خون داشتند به عنوان بیماران دچار دیابت ملیتوس مورد بررسی قرار گرفتند. مقادیر آزمایشگاهی کلسترول (tc)، تری گلیسیریدها (tgs)، ldl، hdl، apo a-i، apo b و فعالیت pon در 251 بیمار 30 تا 70 ساله که برای آنژیوگرافی کرونر معرفی شده بودند، اندازه گیری شد. اطلاعات مربوط به عوامل خطرزای غیرلیپیدی توسـط پرسشنـامه گرداوری گردید. مقادیر کلسترول تام (tc) (38± 212 در مقابل 45±196 میلی گرم در دسی لیتر، 05/0p<)، تری گلیسیرید tg (187±209 در مقابل 113± 150 میلی گرم در دسی لیتر، 005/0p<)، apo b (5/21 ± 99 در مقابل 5/23 ± 2/93 میلی گرم در دسی لـیتر، 0001/0p<)، نســبت tc به hdl-c (5/1 ± 8/4 در مقابل 3/1 ± 0/4، 001/0p<) و نسبت ldl-c به hdl-c (1/1±9/2 در مقابل 1/1 ± 4/2، 05/0p<) در گروه cad+dm+ بیشتر از گروه شاهد بود. ولی نسبت apo a-i به apo-b (4/0 ± 7/1 در مقابل 6/0 ± 0/2، 01/0 p<) در گروه cad+dm+ کمتر از گروه شاهد بود. هیچ تفاوت معنی داری در hdl-c، ldl-c، apo a-i و میزان فعالیت pon/arylesterase بیـن گروه ها دیـده نشـد. در بیمـاران cad+ غیردیابتی، تنها سطوح apo b (24±96 در برابر 18± 85 میلی گرم در دسی لیتر، 01/0p<) و نسبت apo a-i به apo b (4/0±8/1 در برابر 6/0±0/2، 01/0p<) نسبت به گروه شاهد تفاوت معنی دار نشان داد. در آنالیز رگرسیون لجستیک چند متغیری، بهترین معیار برای افتراق بین گروه های cad+ وcad- ، نسبت apo a-i به apo b در بیماران دیابتی و میزان apo b در بیماران غیردیابتی بود. در بیماران ایرانی دیابتی و غیردیابتی مبتلا به cad مقدار آپولیپوپروتئین ها نسبت به دیگر لیپیدهایی که معمولاً سنجیده می شوند، شاخص بهتری برای تشخیص بیماریهای عروق کرونر است. عدم اختلاف معنی دار در فعالیت سرمی آنزیم پاراکسوناز بین گروه های تحت مطالعه، تأیید کننده یافته های دیگر مطالعه هایی است که بیانگر اختلاف های نژادی در توزیع پلی مورفیسم ژنتیکی پاراکسوناز و توزیع تک نمایی (unimodal) فعالیت این آنزیم در جمعیت های غیر اروپایی هستند.